Rapportage veranderingen in het beweeggedrag van mbo studenten

Abstract

Binnen het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) wordt veel aandacht geschonken aan het bevorderen van een gezonde leefstijl. Om sport en bewegen duurzaam te implementeren binnen het mbo is eind 2008 het masterplan bewegen en sport opgesteld door de mbo raad. Dit masterplan sluit nauw aan bij de doelstellingen die zijn geformuleerd binnen het Beleidskader Sport, Bewegen en Onderwijs (SBO) waar het platform SBO uitvoering aan geeft. Het masterplan bewegen en sport binnen het mbo vormt daarom één van de vijf deelprojecten binnen het platform SBO. Het platform SBO heeft als doelstelling dat in 2012 minimaal 50% van de jongeren (4-23 jaar) voldoet aan de beweegnorm (i.e. combinorm). Deze doelstelling geldt ook voor mbo studenten. Om te bepalen of deze doelstelling binnen het mbo is gehaald, is gebruik gemaakt van data die verzameld zijn met Testjeleefstijl.nu (TJL). Dit is een digitale leefstijlscan die mbo scholen o.a. in staat stelt om de leefstijl van mbo studenten te monitoren over de tijd. De data die verzameld zijn in het studiejaar 2009/2010 dienden hierbij als voormeting en de data die verzameld zijn in het studiejaar 2011/2012 dienden als nameting. Met behulp van deze data is onderzocht in hoeverre het beweeggedrag van mbo studenten is veranderd gedurende de periode dat het Masterplan bewegen en sport mbo van kracht was. Hiertoe zijn de veranderingen in kaart gebracht in het percentage mbo studenten dat voldeed aan Nederlandse Norm Gezond Bewegen, (NNGB), de fitnorm en de combinorm. Om te bepalen in hoeverre het beweeggedrag van mbo studenten veranderd is tussen de voor- en nameting is primair gekeken naar de verandering in het percentage mbo studenten dat voldeed aan de combinorm. Tevens is onderzocht in hoeverre er veranderingen optraden in het percentage studenten met overgewicht en obesitas. De verwachting was dat het percentage mbo studenten dat voldoet aan de beweegnorm (i.e. combinorm) zou toenemen in de periode dat het Masterplan van kracht was en dat het percentage studenten met overgewicht en obesitas zou afnemen. Bij de voormeting namen 20 scholen en 7977 studenten actief deel aan TJL. Bij de nameting waren dit 35 scholen en 15349 studenten. Binnen de totale groep van deelnemende mbo studenten daalde het percentage deelnemende mbo studenten dat voldeed aan de NNGB licht van 24 naar 21% en bleef het percentage deelnemers dat voldeed aan de fitnorm en combinorm ongewijzigd tussen de voor- en nameting. Bij zowel de voor- als de nameting voldeed 51% van de respondenten aan de combinorm. Binnen de groep 17-jarige respondenten steeg het percentage studenten dat voldeed aan de fitnorm en combinorm en binnen de groep respondenten van 18 jaar en ouder daalde het percentage studenten dat voldeed aan de NNGB. Daarnaast steeg het percentage deelnemende mbo studenten met overgewicht licht van 14 naar 16%. Het percentage deelnemende mbo studenten met obesitas bleef ongewijzigd. In de periode dat het Masterplan bewegen en sport binnen het mbo van kracht was, is het percentage studenten dat voldoende beweegt in de totale groep TJL deelnemers niet veranderd terwijl de verwachting was dat dit percentage zou toenemen. Desondanks is de doelstelling zoals geformuleerd binnen het Beleidskader Sport, Bewegen en Onderwijs (i.e. minimaal 50% van de studenten haalt de beweegnorm in 2012) gehaald voor de totale groep ondervraagde mbo studenten. De doelstelling is echter niet gehaald voor de mbo studenten beneden de 18 jaar maar het beweeggedrag onder de 17 jarige mbo studenten is wel significant toegenomen tussen 2010 en 2012. Of deze toename het gevolg is van activiteiten die ontplooid zijn in het kader van het Masterplan bewegen en sport binnen het mbo kan niet worden geconcludeerd. Het percentage studenten met overgewicht is tussen 2010 en 2012 toegenomen in plaats van afgenomen en het percentage studenten met obesitas is gelijk gebleven. De activiteiten die zijn uitgevoerd in het kader van met Masterplan hebben dus niet geleid tot de preventie van overgewicht.